Các công ty dotcom đã từng là làn sóng mới cho nền kinh tế thế giới trong những năm 90. Nhưng bên cạnh đó, nó cũng đã từng gây ra sự kiện “vỡ bong bóng dotcom”. Vụ việc khiến thị trường chứng khoán Mỹ rơi vào tình trạng Bear market.
1. Bong bóng dotcom là gì?
Bong bóng dotcom là thuật ngữ mô tả cho sự tăng trưởng nhanh chóng trong định giá cổ phiếu công nghệ của Hoa Kỳ vào cuối những năm 1990; còn được gọi là bong bóng internet.
Trong thời kỳ bong bóng dotcom diễn ra, các công ty công nghệ được định giá cao bất ngờ so với các ngành nghề khác cùng thời. Cụ thể, giá trị của thị trường chứng khoán đã tăng theo cấp số nhân; với chỉ số NASDAQ tăng từ dưới 1.000 lên hơn 5.000 trong khoảng thời gian từ năm 1995 đến 2000. Đến năm 2000-2001, bong bóng dotcom bắt đầu vỡ, khiến thị trường chứng khoán Mỹ rơi vào tình trạng “thị trường gấu – bear market”.
2. Nguyên nhân vỡ bong bóng dotcom
Những năm 1990 có thể được xem là một trong những thời kỳ huy hoàng của công nghệ với tốc độ phát triển nhanh chóng. Hàng loạt các công ty khởi nghiệp về công nghệ mọc lên. Các nhà đầu tư thi nhau “ném tiền” vào các công ty này với hy vọng sẽ có lãi trong tương lai. Theo đó, lượng vốn kỷ lục đã bắt đầu chảy vào Nasdaq vào năm 1997.
Điều này vô hình chung đã tạo ra một cuộc đua để được lớn lên nhanh chóng cho các start-up internet lúc bấy giờ. Ngoài ra, trong cơn sốt đầu tư công nghệ, các ông lớn trong ngành như Microsoft; Oracle; Intel; và Cisco cũng chứng kiến giá trị tăng trưởng chóng mặt.
Đi ngược nguyên tắc cơ bản – nguyên nhân chính của vụ nổ bong bóng dotcom
Trên thực tế, có rất nhiều các công ty dotcom dành khá nhiều ngân sách cho việc quảng cáo; làm thế nào đạt được giá trị tăng trưởng cao trên thị trường chứng khoán. Nhưng họ lại không chú trọng vào khâu bán hàng và có rất ít sản phẩm được bán ra.
Không những thế, một số công ty lại bỏ qua những nguyên tắc kinh doanh cơ bản. Ví dụ như công ty vẫn chưa tạo ra doanh thu, lợi nhuận; đôi khi sản phẩm của họ cũng chưa hoàn chỉnh mà đã đưa ra thị trường bằng hình thức IPO.
Bong bóng dotcom dần dần được hình hành, nuôi dưỡng bằng tiền rẻ, vốn dễ dàng; sự tự tin thái quá của thị trường và đầu cơ thuần túy.
Sự kiện “Dot-Com Super Bowl” là một minh chứng điển hình khiến bong bóng dotcom trở nên phình to nhất. Ngày 30/1/2000, tại trận đấu bóng bầu dục Super Bowl XXXIV có tổng cộng 22 suất chiếu được dành cho 19 công ty dotcom. Được biết, mỗi suất chiếu có giá trung bình 2,2 triệu USD/suất. Điều đó đã khiến sự kiện văn hóa, thể thao huyền thoại này đi vào lịch sử của nước Mỹ cho tới nay.
“Bong bóng dotcom vỡ – Điều gì đến, ắt sẽ đến”
Ngày 10/3/2000, chỉ số NASDAQ đạt đỉnh ở mức 5048. Con số này cao gần gấp đôi so với năm trước. Các công ty công nghệ cao hàng đầu chẳng hạn như Dell, Cisco đã đặt lệnh bán rất lớn cho cổ phiếu của họ ngay lúc thị trường ở đỉnh. Điều đó đã gây ra sự hoảng loạn lệnh bán giữa các nhà đầu tư.
Chỉ trong vòng vài tuần, thị trường chứng khoán đã mất 10% giá trị. Vốn đầu tư bắt đầu trở nên cạn kiệt. Các công ty Dotcom đã đạt được vốn hóa thị trường trong hàng trăm triệu đô la trở nên vô giá trị.
Ngay cả giá cổ phiếu của các cổ phiếu công nghệ blue-chip như Cisco, Intel và Oracle cũng mất hơn 80% giá trị. Chỉ có một vài công ty sống sót sau bóng bóng dotcom bao gồm: Amazon, eBay và Priceline.
Bài viết tham khảo thông tin từ Investopedia và Vietnambiz
Thanh Nhị
You must log in to post a comment.