Metaverse đã và đang trở thành chủ đề nóng hơn bao giờ hết và được bàn luận khắp nơi trên thế giới. Cũng theo đó, đầu tư bất động sản (BĐS) ảo trên các nền tảng kỹ thuật số vũ trụ ảo (metaverse) ứng dụng công nghệ blockchain cũng đang nóng lên từng ngày. Nhiều miếng đất ảo “cháy hàng” trong một giây, có tiền chưa chắc mua được.

1. BĐS ảo là gì mà được quan tâm đến thế?

Các bất động sản kỹ thuật số được hiểu là các tài sản bất động sản có vị trí, kích thước, không gian được xác định trong một nền tảng thực tế ảo nhất định nơi mà mọi người có thể nhìn thấy, tương tác khi tham gia hóa thân vào các nhân vật trên các nền tảng này thông qua các công cụ hỗ trợ như kính thực tế ảo (VR).

Khi càng có nhiều người tham gia vào các nền tảng thực tế ảo nói trên thì các bất động sản ảo tại các vị trí thường xuyên có người ghé qua cũng sẽ được xác định là các bất động sản “đắc địa” và được định giá cao. Theo đó, làn sóng mua đi bán lại, đầu tư, đầu cơ các bất động sản ảo đã diễn ra âm ỉ nhiều năm qua và chỉ thực sự được chú ý và trở thành cơn sốt thời gian gần đây khi ông lớn công nghệ Facebook đã đổi tên thành Meta nhằm thể hiện tham vọng của mình trong lĩnh vực vũ trụ ảo metaverse.

2. Các thương vụ mua BĐS ảo “khủng”

Thực tế cho thấy, đã có hàng trăm triệu đô la mỹ (USD) được đổ vào bất động sản ảo dù đây chỉ là thị trường mới manh nha hình thành và hầu như chưa được các quốc gia trên thế giới công nhận về tính hợp pháp và được bảo hộ về các quyền liên quan như các tài sản là bất động sản. Cơn sốt này đang lan rộng, thu hút các chuyên gia bất động sản muốn mua đất trong thế giới kỹ thuật số. 

Đất ảo thường được bán dưới dạng NFT. Công ty Animoca Brands tại Hong Kong là một trong những doanh nghiệp đầu tiên nhận ra tầm quan trọng của tài sản ảo khi mua lại nền tảng The Sandbox với giá 4,8 triệu USD. 

Tuần qua, ông trùm bất động sản Adrian Cheng Chi-kong cho biết đã mua một trong những mảnh đất lớn nhất trong The Sandbox với giá không tiết lộ. Tỷ phú 42 tuổi của Hong Kong nói sẽ thành lập một “GBA Pavilion” – nơi các công ty khởi nghiệp có thể tham gia bán vật phẩm ảo.

Bên cạnh đó, Republic Realm, công ty có trụ sở tại Mỹ cũng đã chi ra số tiền kỷ lục 4,3 triệu USD để sở hữu 1 lô đất kỹ thuật số trên nền tảng The Sandbox.

Andrew Man, chuyên gia tại một công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Hong Kong, cũng đã bắt đầu mua đất ở The Sandbox. Ông cho biết, những mảnh đất ảo này luôn “cháy hàng”. “Tuần trước, một khu đất với 100 mảnh được mở bán và đã hết sạch trong một giây. Dù tham gia nhóm WeChat và canh mua từ sớm, tôi vẫn thất bại”, chuyên gia 29 tuổi chia sẻ.

Ông hiện sở hữu 3 miếng đất ảo, một trong đó đã tăng giá trị khoảng bốn lần từ khi mua. “Tôi bỏ ra 1,8 Ethereum (hơn 7.200 USD). Bây giờ mảnh đất có giá trị gần 7 Ethereum (khoảng 30.000 USD)”, Man nói.

Không chỉ tại Hong Kong, nhiều người trên khắp thế giới đang săn lùng đất ảo. Trong tháng này, một người giấu tiên đã trả 450.000 USD để mua lô đất trên nền tảng thế giới ảo Decentraland. Lô đất này đặc biệt vì nằm cạnh biệt thự ảo của rapper Snoop Dogg – nơi có thể diễn ra các buổi hòa nhạc ảo trong tương lai.

Cuối tháng 11, Reuters cho biết Decentraland bán được một khu đất ảo “rộng 565 mét vuông” với giá 2,43 triệu USD. Vài ngày sau, Axie Infinity – tựa game blockchain Việt Nam nổi tiếng, cũng bán một mảnh đất Genesis trong thế giới Lunacia với giá 550 ETH, tương đương 2,3 triệu USD. Kỷ lục trong game trước đó được ghi nhận hồi tháng 2, khi 9 mảnh đất được chuyển nhượng với giá hơn 888 ETH, tương đương khoảng 1,5 triệu USD.

Một giao dịch đáng chú ý khác trị giá 2,4 triệu USD được tạo ra bởi công ty Tokens.com của Canada khi doanh nghiệp này mua quyền sở hữu lô đất đắc địa trên con phố thời trang Fashion Street của nền tảng ảo sử dụng công nghệ blockchain Decentraland.

Theo ông Andrew Kiguel, Giám đốc điều hành Token.com việc chi ra 2,4 triệu USD sẽ mang về cho doanh nghiệp này không gian thu hút quảng cáo và các sự kiện, một nơi mọi người đến để giao lưu với nhau và quyết định đầu tư đã được nghiên cứu kỹ càng về tiềm năng thương mại của ý tưởng.

Theo ghi nhận của Decentraland, các giao dịch đất ảo đạt 20,7 triệu USD trong 30 ngày qua, tăng 10 lần so với 6 tháng trước. Trong khi đó, DappRadar, công ty theo dõi doanh số bán tài sản ảo sử dụng công nghệ blockchain, ghi nhận hơn 100 triệu USD về giao dịch đất ảo đã được thực hiện trong tháng 11.

3. Liệu có rủi ro tiềm tàng?

Theo nhận định của các chuyên gia theo dõi thị trường tiền điện tử và tài sản kỹ thuật số trên nền tảng blockchain thì những giao dịch được công khai gần đây dù có giá trị hàng triệu USD nhưng chỉ là phần nổi của tảng băng chìm của cơn sóng đầu tư, đầu cơ bất động sản kỹ thuật số.

Sự quan tâm của thế giới và xu hướng mua bất động sản ảo đã bùng nổ từ quyết định đổi tên thành “Meta” của Facebook với tham vọng tiến sâu vào metaverse của Mark Zuckerberg. Sau bước đi của Meta, các ông lớn công nghệ khác cũng không thể đứng ngoài khi mới đây, ông Brad Smith – Chủ tịch tập đoàn Microsoft cho biết sắp tới sẽ có những phiên bản metaverse của Facebook, Microsoft, Apple và cả Google nữa.

Michael Gord, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Global Digital Assets Group cho biết công ty này đang mua bất động sản ảo tại các vị trí đắc địa của các metaverse và kỳ vọng sẽ cho các thương hiệu lớn thuê lại để kinh doanh. Họ cũng có kế hoạch ra mắt một quỹ đầu tư bất động sản ảo để thu hút vốn.

Matus Steis, nhà kinh tế học của công ty công nghệ Outlier Ventures, cho rằng các nhà đầu tư hiện coi đất kỹ thuật số giống như cách họ kinh doanh bất động sản thương mại thật sự, là cơ hội để kiếm tiền trên “các khu vực có nhiều người tụ tập”. 

Cũng theo Steis, đất đai trực tuyến có thể có giá trị như thế giới thực nếu nó hữu hạn. “Đất ảo cũng khan hiếm, bởi đội ngũ tạo ra chúng đã cam kết không mở rộng thêm. Điều này được chứng thực qua blockchain”, Steis nói.

Dù vậy, một số chuyên gia vẫn lo ngại các khu đất ảo sẽ mất giá trị trong tương lai. Vấn đề này gợi lại hiện tượng Million Dollar Homepage năm 2005. Sinh viên người Anh Alex Tew tạo website cùng tên, sau đó bán mỗi pixel trên đó với giá một USD co bất cứ ai muốn đặt logo quảng cáo.

Trong vòng 6 tháng, số pixel được bán hết, Tew thu về hàng triệu USD. 16 năm sau, trang chủ Million Dollar Homepage vẫn tồn tại, nhưng là “nghĩa địa” của các công ty không tồn tại với những đường link không thể truy cập.

“Vẫn còn quá sớm để kết luận metaverse có số phận tương tự Million Dollar Homepage hay không, nhưng không loại trừ điều đó có thể xảy ra”, Telegraph bình luận.

Nhiều ý kiến cho rằng các bất động sản ảo không gắn liền với bất kỳ thứ gì có giá trị trong thực tế, do đó khi các metaverse không còn phổ biến, hàng đống tiền bỏ vào các bất động sản ảo sẽ biến mất. Một số người thậm chí lo ngại về tình trạng bong bóng bất động sản ảo trên các metaverse.

Chia sẻ với truyền thông, theo giáo sư Mark Stapp chuyên ngành bất động sản tại Đại học Bang Arizona cho rằng bong bóng sẽ xảy ra khi thị trường không có giá trị nội tại mà chỉ dựa vào đầu cơ.

Còn theo ông Edward Castronova giáo sư truyền thông tại Đại học Indiana Bloomington khi bất động sản ảo không còn được yêu thích, chúng trở nên vô dụng và tất cả những gì bạn sở hữu chỉ là một mã NFT (Non-fungible token-Token không thể thay thế) không có giá trị.

Ngoài ra, việc giao dịch tài sản ảo trong metaverse chưa được luật pháp công nhận. Cơ quan quản lý có thể can thiệp khiến giá bất động sản ảo bị quản lý và những người đến sau sẽ phải hứng chịu nhiều thiệt thòi và có nguy cơ “bị cháy túi” khi tham gia mua đất ảo.

Tổng hợp từ: VnExpress, Tạp chí tài chính.